“საქართველოს სახელმწიფო საზღვარი – წარსული და აწმყო”

ნიკოლოზ სამხარაძე, სექტემბერი 2012

საქართველომ დამოუკიდებლობა 1991 წლის დეკემბერში აღიდგინა, მას შემდეგ რაც საბჭოთა კავშირმა ოფიციალურად შეწყვიტა არსებობა. საბჭოთა კავშირში მეზობელ საბჭოთა სოციალისტურ რესპუბლიკებს შორის არსებული საზღვრები ადმინისტრაციულ საზღვრებად ითვლებოდა და “მოძმე” რესპუბლიკებში გადაადგილება ყოველგვარი სასაზღვრო შემოწმების გარეშე იყო შესაძლებელი. ერთი მოკავშირე რესპუბლიკიდან მეორეში გადასვლაზე მხოლოდ ავტოინსპექციის თეთრ-ლურჯი ჯიხურები და საგზაო აბრები თუ მიანიშნებდა, განსხვავებით საქართველო-თურქეთის საზღვრისაგან, რომელიც ამავდროულად საბჭოთა კავშირსა და ნატოს წევრ ქვეყანას შორის – ევროკავშირის თანამედროვე ტერმინოლოგიას თუ გამოვიყენებთ – გარე საზღვრის ფუნქციასაც ასრულებდა და სათანადოდ იყო დელიმიტირებული და დემარკირებული. 1998 წელს რუსეთის სასაზღვრო ჯარების უკანასკნელმა ქვედანაყოფმა დატოვა საქართველო და ახლად დამოუკიდებელმა სახელმწიფომ საზღვრის დაცვა საკუთარი რესურსებით დაიწყო. სამწუხაროდ, დამოუკიდებლობის მოპოვებიდან 21 წლის შემდეგ საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის 2148 კილომეტრიდან, მხოლოდ დაახლოებით 13%, ანუ 275 კილომეტრია დელიმიტირებული და დემარკირებული. საზღვრის დელიმიტაცია ხანგრძლივი და რთული პროცესი აღმოჩნდა. დღეისათვის კავკასიის რეგიონში მხოლოდ რუსეთმა და აზერბაიჯანმა მოახერხეს საზღვრის ოფიციალურად გაფორმება.